Solon ve Kroisos

Eski Yunan aristokrasisinde, tıpkı Samos tiranı Polykrates ile Mısır firavunu Amasis arasında geçen hikayede olduğu gibi "Hiçbir ölümlüyü, ömrü bir felakete uğramaksızın tükenmeden önce mutlu sayamayız." düşüncesi hakimdi.
Buna benzer bir hikaye Atinalı kanun adamı, şair ve filozof Solon (İ.Ö.638-558) ile Lidya Kralı Kroisos arasında yaşanmıştır. Atina'lı Solon, Lidya Kralı Kroisos'u ziyaret eder. Kralın konuğu olarak sarayda misafir edilir. Kroisos'un buyruğundakiler ona hazineleri, üstün ve görkemli şeyleri gösterdikten sonra Kral Kroisos Solon'a şunu sorar: "Bir filozof olarak sana bunca ülkeyi gezdirten meraklı yaradılışının ve bilgeliğinin ününü birçok kez bizde duyduk, bundan ötürü sana şunu sormak isteği uyandı bende, acaba mutlulukta başka herkesi geride bırakan bir kimseye rastladın mı ?" Kroisos'un bu soruyu sormaktaki amacı kendisinin bu adam (dünyanın en mutlu adamı) olmasıyla övünmesiydi. Fakat Solon, Kroisos'un beklemediği bir cevap vererek Atinalı Tellos'u gördüğünü söyler. Onun güzel ve erdemli çocukları olduğunu, hayatının yurdunu savunurken, düşmanı önüne katıp kovalarken ölümlerin en güzelini bulduğunu söyler. Kroisos Solon'a Tellos'tan sonra en talihli ölümlünün kim olduğunu sorar, hiç olmazsa ikinciliğin kendisine ait olduğunu düşünmekteydi. Ancak Solon'dan yine beklenmedik bir cevap alır. Solon bu sefer Kleobis ve Biton'un adını verir. Kroisos öfkelenerek "Solon, bizim mutluluğumuzu hiçe mi sayıyorsunki bu basit insanları ikince sıraya koyuyorsun?" der, Solon sakin bir şekide cevap verir: "Kroisos, insan için yalnız talih ve talihsizlik vardır. Evet görüyorum sen çok zenginsin, çok insana hükmediyorsun, ama benden istediğin şeye cevap veremem; çünkü önce ömrünün güzel bir sonla bağlandığını öğrenmem gerekir. Herşeyin sonuna bakmalıdır, tanrı çok insana mutluluğu yem olarak sunar, sonra çeker alır elinden." Kroisos Solon'dan istediği cevapları alamayınca onu sarayından kapı dışarı eder.Lidya Kralı Kroisos'un sonu pek güzel olmaz. Pers Kralı Kyros, Lidya Krallığını ele geçirip, Kral Kroisos'u idam edeceği sırada Kroisos, Solon ile arasında geçen konuşmayı hatırlayarak "Solon! Solon! Solon!" diye bağırmış. Bunun üzerine Kral Kyros Solon'un kim olduğunu sormuş. Kroisos, Solon ile arasında geçenleri anlatmış, Solon'un haklı çıktığını söylemiş. Kyros, Solon'un bilgeliğine hayran kalmış ve Kroisos'u idam etmekten vazgeçmiş.